कुटुम्बिन् (कुटुम्बी) शब्द के रूप (Kutumbin Ke Shabd Roop) – संस्कृत

कुटुम्बिन् शब्द रूप (Kutumbin Shabd)

कुटुम्बिन् शब्द (Belongings, कुटुम्बी, Family): कुटुम्बिन् शब्द के नकारान्त पुल्लिंग शब्द के शब्द रूप, कुटुम्बिन् (Kutumbin) शब्द के अंत में “न्” का प्रयोग हुआ इसलिए यह नकारान्त हैं। अतः Kutumbin Shabd के Shabd Roop की तरह कुटुम्बिन् जैसे सभी नकारान्त पुल्लिंग शब्दों के शब्द रूप (Shabd Roop) इसी प्रकार बनाते है।

कुटुम्बिन् शब्द के शब्द रूप संस्कृत में सभी विभक्तियों एवं तीनों वचन में शब्द रूप (Kutumbin Shabd Roop) नीचे दिये गये हैं।

कुटुम्बिन् के शब्द रूप, पुल्लिंग

विभक्ति एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथमा कुटुम्बी कुटुम्बिनौ कुटुम्बिनः
द्वितीया कुटुम्बिनम् कुटुम्बिनौ कुटुम्बिनः
तृतीया कुटुम्बिना कुटुम्बिभ्याम् कुटुम्बिभिः
चतुर्थी कुटुम्बिने कुटुम्बिभ्याम् कुटुम्बिभ्यः
पंचमी कुटुम्बिनः कुटुम्बिभ्याम् कुटुम्बिभ्यः
षष्ठी कुटुम्बिनः कुटुम्बिनोः कुटुम्बिनाम्
सप्तमी कुटुम्बिनि कुटुम्बिनोः कुटुम्बिषु
सम्बोधन हे कुटुम्बिन् ! हे कुटुम्बिनौ ! हे कुटुम्बिनः !

कुटुम्बिनी शब्द रूप, स्त्रीलिंग

विभक्ति एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथमा कुटुम्बिनी कुटुम्बिन्यौ कुटुम्बिन्यः
द्वितीया कुटुम्बिनीम् कुटुम्बिन्यौ कुटुम्बिनीः
तृतीया कुटुम्बिन्या कुटुम्बिनीभ्याम् कुटुम्बिनीभिः
चतुर्थी कुटुम्बिन्यै कुटुम्बिनीभ्याम् कुटुम्बिनीभ्यः
पञ्चमी कुटुम्बिन्याः कुटुम्बिनीभ्याम् कुटुम्बिनीभ्यः
षष्ठी कुटुम्बिन्याः कुटुम्बिन्योः कुटुम्बिनीनाम्
सप्तमी कुटुम्बिन्याम् कुटुम्बिन्योः कुटुम्बिनीषु
संबोधन हे कुटुम्बिनि! हे कुटुम्बिन्यौ! हे कुटुम्बिन्यः!

कुटुम्बिन् शब्द का अर्थ/मतलब

कुटुम्बिन् शब्द का अर्थ Belongings, कुटुम्बी, Family होता है। कुटुम्बिन् शब्द नकारान्त शब्द है इसका मतलब भी ‘Belongings, कुटुम्बी, Family’ होता है।

संस्कृत में पथिन्, गुणिन्, व्रत्रहन्, स्थायिन्, मघवन्, लघिमन्, युवन्, स्वामिन्, आत्मघातिन्, अर्थिन्, एकाकिन्, कञ्चुकिन्, ज्ञानिन्, करिन्, कुटुम्बिन्, कुशलिन्, चक्रवर्तिन्, तपस्विन्, दूरदर्शिन्, द्वेषिन्, धनिन्, पक्षिन्, बलिन्, मन्त्रिन्, मनोहारिन्, मनीषिन्, मेधाविन्, रोगिन्, वैरिन् इत्यादि नकारान्त पुल्लिंग संज्ञा शब्द हैं।

कुटुम्बिन् जैसे और महत्वपूर्ण शब्द रूप

उपर्युक्त शब्द रूप कुटुम्बिन् शब्द के नकारान्त पुल्लिंग शब्द के शब्द रूप हैं कुटुम्बिन् जैसे शब्द रूप (Kutumbin shabd Roop) देखने के लिए Shabd Roop List पर जाएँ।

संस्कृत में अन्य महत्वपूर्ण शब्द रूप:

स्वरान्त शब्द रूप:

व्यञ्जनान्त शब्द रूप:

सर्वनाम शब्द रूप:

संख्यावाची शब्द रूप:

उम्मीद करता हूँ कि आपको संस्कृत के 'कुटुम्बिन् शब्द रूप' समझ आए होंगे। इस पोस्ट से संबंधित अन्य कोई प्रश्न या समस्या है, तो कमेन्ट बॉक्स में अवश्य पूंछें। संस्कृत व्याकरण के सभी चैप्टर पढ़ने के लिए संस्कृत व्याकरण लिंक पर जाएं। माई कोचिंग पर पढ़ने के लिए आपको धन्यवाद!

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

*