अर्थिन् (अर्थी) शब्द के रूप (Arthin Ke Shabd Roop) – संस्कृत

अर्थिन् शब्द रूप (Arthin Shabd)

अर्थिन् शब्द (अर्थी, चाह या ग़र्ज रखनेवाला, प्रार्थी): अर्थिन् शब्द के नकारान्त पुल्लिंग शब्द के शब्द रूप, अर्थिन् (Arthin) शब्द के अंत में “न्” का प्रयोग हुआ इसलिए यह नकारान्त हैं। अतः Arthin Shabd के Shabd Roop की तरह अर्थिन् जैसे सभी नकारान्त पुल्लिंग शब्दों के शब्द रूप (Shabd Roop) इसी प्रकार बनाते है।

अर्थिन् शब्द के शब्द रूप संस्कृत में सभी विभक्तियों एवं तीनों वचन में शब्द रूप (Arthin Shabd Roop) नीचे दिये गये हैं।

अर्थिन् के शब्द रूप, पुल्लिंग

विभक्ति एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथमा अर्थी अर्थिनौ अर्थिनः
द्वितीया अर्थिनम् अर्थिनौ अर्थिनः
तृतीया अर्थिना अर्थिभ्याम् अर्थिभिः
चतुर्थी अर्थिने अर्थिभ्याम् अर्थिभ्यः
पंचमी अर्थिनः अर्थिभ्याम् अर्थिभ्यः
षष्ठी अर्थिनः अर्थिनोः अर्थिनाम्
सप्तमी अर्थिनि अर्थिनोः अर्थिषु
सम्बोधन हे अर्थिन् ! हे अर्थिनौ ! हे अर्थिनः !

अर्थिन् के शब्द रूप, नपुंसकलिंग

विभक्ति एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथमा अर्थि अर्थिनी अर्थीनि
द्वितीया अर्थि अर्थिनी अर्थीनि
तृतीया अर्थिना अर्थिभ्याम् अर्थिभिः
चतुर्थी अर्थिने अर्थिभ्याम् अर्थिभ्यः
पञ्चमी अर्थिनः अर्थिभ्याम् अर्थिभ्यः
षष्ठी अर्थिनः अर्थिनोः अर्थिनाम्
सप्तमी अर्थिनि अर्थिनोः अर्थिषु
संबोधन हे अर्थि/अर्थिन्! हे अर्थिनी! हे अर्थीनि!

अर्थिनी शब्द रूप, स्त्रीलिंग

विभक्ति एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथमा अर्थिनी अर्थिन्यौ अर्थिन्यः
द्वितीया अर्थिनीम् अर्थिन्यौ अर्थिनीः
तृतीया अर्थिन्या अर्थिनीभ्याम् अर्थिनीभिः
चतुर्थी अर्थिन्यै अर्थिनीभ्याम् अर्थिनीभ्यः
पञ्चमी अर्थिन्याः अर्थिनीभ्याम् अर्थिनीभ्यः
षष्ठी अर्थिन्याः अर्थिन्योः अर्थिनीनाम्
सप्तमी अर्थिन्याम् अर्थिन्योः अर्थिनीषु
संबोधन हे अर्थिनि! हे अर्थिन्यौ! हे अर्थिन्यः!

अर्थिन् शब्द का अर्थ/मतलब

अर्थिन् शब्द का अर्थ अर्थी, चाह या ग़र्ज रखनेवाला, प्रार्थी or वादी or सेवा करनेवाला or धनी पुल्लिंग or माँगनेवाला, भिक्षुक or वादी or मालिक होता है। अर्थिन् शब्द नकारान्त शब्द है इसका मतलब भी ‘अर्थी, चाह या ग़र्ज रखनेवाला, प्रार्थी’ होता है।

संस्कृत में पथिन्, गुणिन्, व्रत्रहन्, स्थायिन्, मघवन्, लघिमन्, युवन्, स्वामिन्, आत्मघातिन्, अर्थिन्, एकाकिन्, कञ्चुकिन्, ज्ञानिन्, करिन्, कुटुम्बिन्, कुशलिन्, चक्रवर्तिन्, तपस्विन्, दूरदर्शिन्, द्वेषिन्, धनिन्, पक्षिन्, बलिन्, मन्त्रिन्, मनोहारिन्, मनीषिन्, मेधाविन्, रोगिन्, वैरिन् इत्यादि नकारान्त पुल्लिंग संज्ञा शब्द हैं।

अर्थिन् जैसे और महत्वपूर्ण शब्द रूप

उपर्युक्त शब्द रूप अर्थिन् शब्द के नकारान्त पुल्लिंग शब्द के शब्द रूप हैं अर्थिन् जैसे शब्द रूप (Arthin shabd Roop) देखने के लिए Shabd Roop List पर जाएँ।

संस्कृत में अन्य महत्वपूर्ण शब्द रूप:

स्वरान्त शब्द रूप:

व्यञ्जनान्त शब्द रूप:

सर्वनाम शब्द रूप:

संख्यावाची शब्द रूप:

आशा है आपको ये 'अर्थिन् शब्द रूप' समझ आए होंगे। अन्य किसी प्रश्न या समस्या के लिए कमेन्ट बॉक्स में बताएं। सम्पूर्ण संस्कृत व्याकरण पढ़ने के लिए संस्कृत व्याकरण पर जाएं। धन्यवाद!

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

*