तपस्विन् शब्द रूप (Tapasvin Shabd)
तपस्विन् शब्द (तपस्वी, वह जो तप करता हो, तपस्या करनेवाला): तपस्विन् शब्द के नकारान्त पुल्लिंग शब्द के शब्द रूप, तपस्विन् (Tapasvin) शब्द के अंत में “न्” का प्रयोग हुआ इसलिए यह नकारान्त हैं। अतः Tapasvin Shabd के Shabd Roop की तरह तपस्विन् जैसे सभी नकारान्त पुल्लिंग शब्दों के शब्द रूप (Shabd Roop) इसी प्रकार बनाते है।
तपस्विन् शब्द के शब्द रूप संस्कृत में सभी विभक्तियों एवं तीनों वचन में शब्द रूप (Tapasvin Shabd Roop) नीचे दिये गये हैं।
तपस्विन् के शब्द रूप, पुल्लिंग
विभक्ति | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथमा | तपस्वी | तपस्विनौ | तपस्विनः |
द्वितीया | तपस्विनम् | तपस्विनौ | तपस्विनः |
तृतीया | तपस्विना | तपस्विभ्याम् | तपस्विभिः |
चतुर्थी | तपस्विने | तपस्विभ्याम् | तपस्विभ्यः |
पंचमी | तपस्विनः | तपस्विभ्याम् | तपस्विभ्यः |
षष्ठी | तपस्विनः | तपस्विनोः | तपस्विनाम् |
सप्तमी | तपस्विनि | तपस्विनोः | तपस्विषु |
सम्बोधन | हे तपस्विन् ! | हे तपस्विनौ ! | हे तपस्विनः ! |
तपस्विन् के शब्द रूप, नपुंसकलिंग
विभक्ति | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथमा | तपस्वि | तपस्विनी | तपस्वीनि |
द्वितीया | तपस्वि | तपस्विनी | तपस्वीनि |
तृतीया | तपस्विना | तपस्विभ्याम् | तपस्विभिः |
चतुर्थी | तपस्विने | तपस्विभ्याम् | तपस्विभ्यः |
पञ्चमी | तपस्विनः | तपस्विभ्याम् | तपस्विभ्यः |
षष्ठी | तपस्विनः | तपस्विनोः | तपस्विनाम् |
सप्तमी | तपस्विनि | तपस्विनोः | तपस्विषु |
संबोधन | हे तपस्वि/तपस्विन्! | हे तपस्विनी! | हे तपस्वीनि! |
तपस्विनी शब्द रूप, स्त्रीलिंग
विभक्ति | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथमा | तपस्विनी | तपस्विन्यौ | तपस्विन्यः |
द्वितीया | तपस्विनीम् | तपस्विन्यौ | तपस्विनीः |
तृतीया | तपस्विन्या | तपस्विनीभ्याम् | तपस्विनीभिः |
चतुर्थी | तपस्विन्यै | तपस्विनीभ्याम् | तपस्विनीभ्यः |
पञ्चमी | तपस्विन्याः | तपस्विनीभ्याम् | तपस्विनीभ्यः |
षष्ठी | तपस्विन्याः | तपस्विन्योः | तपस्विनीनाम् |
सप्तमी | तपस्विन्याम् | तपस्विन्योः | तपस्विनीषु |
संबोधन | हे तपस्विनि! | हे तपस्विन्यौ! | हे तपस्विन्यः! |
तपस्विन् शब्द का अर्थ/मतलब
तपस्विन् शब्द का अर्थ तपस्वी, वह जो तप करता हो, तपस्या करनेवाला होता है। तपस्विन् शब्द नकारान्त शब्द है इसका मतलब भी ‘तपस्वी, वह जो तप करता हो, तपस्या करनेवाला’ होता है।
संस्कृत में पथिन्, गुणिन्, व्रत्रहन्, स्थायिन्, मघवन्, लघिमन्, युवन्, स्वामिन्, आत्मघातिन्, अर्थिन्, एकाकिन्, कञ्चुकिन्, ज्ञानिन्, करिन्, कुटुम्बिन्, कुशलिन्, चक्रवर्तिन्, तपस्विन्, दूरदर्शिन्, द्वेषिन्, धनिन्, पक्षिन्, बलिन्, मन्त्रिन्, मनोहारिन्, मनीषिन्, मेधाविन्, रोगिन्, वैरिन् इत्यादि नकारान्त पुल्लिंग संज्ञा शब्द हैं।
तपस्विन् जैसे और महत्वपूर्ण शब्द रूप
उपर्युक्त शब्द रूप तपस्विन् शब्द के नकारान्त पुल्लिंग शब्द के शब्द रूप हैं तपस्विन् जैसे शब्द रूप (Tapasvin shabd Roop) देखने के लिए Shabd Roop List पर जाएँ।
- महत्वपूर्ण शब्द रूपों की सूची
- Dhatu Roop in Sanskrit
- धातु रूप लिस्ट, टेबल, ट्रिक
- नाम धातु रूप – Nam Dhatu Roop
संस्कृत में अन्य महत्वपूर्ण शब्द रूप:
- बालक शब्द रूप
- भूपति शब्द रूप
- भवत् शब्द रूप
- चन्द्रमस् शब्द रूप
- गच्छत् शब्द रूप
- अहन् शब्द रूप
- तत् शब्द रूप
- युष्मद शब्द रूप
- उभ शब्द रूप
- कीदृश शब्द रूप
- पञ्चन् शब्द रूप
स्वरान्त शब्द रूप:
- लता शब्द रूप
- मुनि शब्द रूप
- भूपति शब्द रूप
- भानु शब्द रूप
- धेनु शब्द रूप
- मधु शब्द रूप
- पितृ शब्द रूप
- नौ शब्द रूप
- अक्षि शब्द रूप
व्यञ्जनान्त शब्द रूप:
- आत्मन् शब्द रूप
- विद्वस् शब्द रूप
- वाच शब्द रूप
- गच्छत् शब्द रूप
- पुम् शब्द रूप
- पथिन् शब्द रूप
- गिर् शब्द रूप
- पयस् शब्द रूप
सर्वनाम शब्द रूप:
- सर्व शब्द रूप
- यत् शब्द रूप
- तत् शब्द रूप
- किम् शब्द रूप
- इदम् शब्द रूप
- युष्मद शब्द रूप
- अदस् शब्द रूप
- ईदृश शब्द रूप
- कतिपय शब्द रूप
- उभ शब्द रूप
संख्यावाची शब्द रूप:
उम्मीद है आपको 'तपस्विन् शब्द रूप' समझ आ गए होंगे। अन्य किसी प्रश्न या समस्या के लिए कमेन्ट बॉक्स में बताएं। सम्पूर्ण संस्कृत व्याकरण पढ़ने के लिए संस्कृत व्याकरण पर जाएं। धन्यवाद!