खाद् (खाना) धातु के रूप – Khad Ke Dhatu Roop – संस्कृत

Khad Dhatu

खाद् धातु (खाना, to eat): खाद् धातु भ्वादिगणीय धातु शब्द है। अतः Khad Dhatu के Dhatu Roop की तरह खाद् जैसे सभी भ्वादिगणीय धातु के धातु रूप (Dhatu Roop) इसी प्रकार बनाते है।

खाद् धातु का गण (Conjugation): भ्वादिगण (प्रथम गण – First Conjugation)

खाद् का अर्थ: खाद् का अर्थ खाना, to eat होता है।

खाद् के धातु रूप (Dhatu Roop of Khad) – परस्मैपदी

खाद् धातु के धातु रूप संस्कृत में सभी लकारों, पुरुष एवं तीनों वचन में खाद् धातु रूप (Khad Dhatu Roop) नीचे दिये गये हैं।

1. लट् लकार खाद् धातु – वर्तमान काल

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष खादति खादतः खादन्ति
मध्यम पुरुष खादसि खादथः खादथ
उत्तम पुरुष खादामि खादावः खादामः

2. लिट् लकार खाद् धातु – Past Perfect Tense

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष चखाद चखादतुः चखादुः
मध्यम पुरुष चखादिथ चखादथुः चखाद
उत्तम पुरुष चखाद चखादिव चखादिम

3. लुट् लकार खाद् धातु – First Future Tense or Periphrastic

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष खादिता खादितारौ खादितारः
मध्यम पुरुष खादितासि खादितास्थः खादितास्थ
उत्तम पुरुष खादितास्मि खादितास्वः खादितास्मः

4. लृट् लकार खाद् धातु – भविष्यत्, Second Future Tense

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष खादिष्यति खादिष्यतः खादिष्यन्ति
मध्यम पुरुष खादिष्यसि खादिष्यथः खादिष्यथ
उत्तम पुरुष खादिष्यामि खादिष्यावः खादिष्यामः

5. लोट् लकार खाद् धातु – अनुज्ञा, Imperative Mood

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष खादतात्/खादतु खादताम् खादन्तु
मध्यम पुरुष खाद/खादतात् खादतम् खादत
उत्तम पुरुष खादानि खादाव खादाम

6. लङ् लकार खाद् धातु – भूतकाल, Past Tense

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष अखादत् अखादताम् अखादन्
मध्यम पुरुष अखादः अखादतम् अखादत
उत्तम पुरुष अखादम् अखादाव अखादाम

7. विधिलिङ् लकार खाद् धातु – चाहिए के अर्थ में, Potential Mood

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष खादेत् खादेताम् खादेयुः
मध्यम पुरुष खादेः खादेतम् खादेत
उत्तम पुरुष खादेयम् खादेव खादेम

8. आशीर्लिङ् लकार खाद् धातु – आशीर्वाद देना, Benedictive Mood

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष खाद्यात् खाद्यास्ताम् खाद्यासुः
मध्यम पुरुष खाद्याः खाद्यास्तम् खाद्यास्त
उत्तम पुरुष खाद्यासम् खाद्यास्व खाद्यास्म

9. लुङ् लकार खाद् धातु – Perfect Tense

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष अखादीत् अखादिष्टाम् अखादिषुः
मध्यम पुरुष अखादीः अखादिष्टम् अखादिष्ट
उत्तम पुरुष अखादिषम् अखादिष्व अखादिष्म

10. लृङ् लकार खाद् धातु – हेतुहेतुमद्भूत, Conditional Mood

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष अखादिष्यत् अखादिष्यताम् अखादिष्यन्
मध्यम पुरुष अखादिष्यः अखादिष्यतम् अखादिष्यत
उत्तम पुरुष अखादिष्यम् अखादिष्याव अखादिष्याम

संस्कृत में शब्द रूप देखने के लिए Shabd Roop पर क्लिक करें और नाम धातु रूप देखने के लिए Nam Dhatu Roop पर जायें।

You may like these posts

प्रच्छ् (पूछना) धातु के रूप – Prachchh Ke Dhatu Roop – संस्कृत

Prachchh Dhatu प्रच्छ् धातु (पूछना, to ask): प्रच्छ् धातु तुदादिगण धातु शब्द है। अतः Prachchh Dhatu के Dhatu Roop की तरह प्रच्छ् जैसे सभी तुदादिगण धातु के धातु रूप (Dhatu...Read more !

सद्/सीद् धातु के रूप – Seed/Sad Dhatu Roop – संस्कृत

Seed / Sad Dhatu सद् / सीद् धातु (दु:ख पाना, to be sad): सद् / सीद् धातु भ्वादिगणीय धातु शब्द है। अतः Seed / Sad Dhatu के Dhatu Roop की...Read more !

विद् (रहना) धातु के रूप – Vid Ke Dhatu Roop – संस्कृत

Vid Dhatu विद् धातु (रहना, to exist): विद् धातु उभयपदी दिवादिगण धातु शब्द है। अतः Vid Dhatu के Dhatu Roop की तरह विद् जैसे सभी उभयपदी दिवादिगण धातु के धातु...Read more !