चर् (विचरण करना) धातु के रूप – Char Ke Dhatu Roop – संस्कृत

Char Dhatu

चर् धातु (विचरण करना, to Deviate): चर् धातु भ्वादिगणीय धातु शब्द है। अतः Char Dhatu के Dhatu Roop की तरह चर् जैसे सभी भ्वादिगणीय धातु के धातु रूप (Dhatu Roop) इसी प्रकार बनाते है।

चर् धातु का गण (Conjugation): भ्वादिगण (प्रथम गण – First Conjugation)

चर् का अर्थ: चर् का अर्थ विचरण करना, to Deviate होता है।

चर् के धातु रूप (Dhatu Roop of Char) – परस्मैपदी

चर् धातु के धातु रूप संस्कृत में सभी लकारों, पुरुष एवं तीनों वचन में चर् धातु रूप (Char Dhatu Roop) नीचे दिये गये हैं।

1. लट् लकार चर् धातु – वर्तमान काल

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष चरति चरतः चरन्ति
मध्यम पुरुष चरसि चरथः चरथ
उत्तम पुरुष चरामि चरावः चरामः

2. लिट् लकार चर् धातु – Past Perfect Tense

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष चरिता/चचार चरितारौ/चेरतुः चरितारः/चेरुः
मध्यम पुरुष चरितासि/चेरिथ चरितास्थः/चेरथुः चरितास्थ/चेर
उत्तम पुरुष चरितास्मि/चचर/चचार चरितास्वः/चेरिव चरितास्मः/चेरिम

3. लुट् लकार चर् धातु – First Future Tense or Periphrastic

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष
मध्यम पुरुष
उत्तम पुरुष

4. लृट् लकार चर् धातु – भविष्यत्, Second Future Tense

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष चरिष्यति चरिष्यतः चरिष्यन्ति
मध्यम पुरुष चरिष्यसि चरिष्यथः चरिष्यथ
उत्तम पुरुष चरिष्यामि चरिष्यावः चरिष्यामः

5. लोट् लकार चर् धातु – अनुज्ञा, Imperative Mood

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष चरतात्/चरतु चरताम् चरन्तु
मध्यम पुरुष चर/चरतात् चरतम् चरत
उत्तम पुरुष चराणि चराव चराम

6. लङ् लकार चर् धातु – भूतकाल, Past Tense

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष अचरत् अचरताम् अचरन्
मध्यम पुरुष अचरः अचरतम् अचरत
उत्तम पुरुष अचरम् अचराव अचराम

7. विधिलिङ् लकार चर् धातु – चाहिए के अर्थ में, Potential Mood

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष चरेत् चरेताम् चरेयुः
मध्यम पुरुष चरेः चरेतम् चरेत
उत्तम पुरुष चरेयम् चरेव चरेम

8. आशीर्लिङ् लकार चर् धातु – आशीर्वाद देना, Benedictive Mood

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष चर्यात् चर्यास्ताम् चर्यासुः
मध्यम पुरुष चर्याः चर्यास्तम् चर्यास्त
उत्तम पुरुष चर्यासम् चर्यास्व चर्यास्म

9. लुङ् लकार चर् धातु – Perfect Tense

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष अचारीत् अचारिष्टाम् अचारिषुः
मध्यम पुरुष अचारीः अचारिष्टम् अचारिष्ट
उत्तम पुरुष अचारिषम् अचारिष्व अचारिष्म

10. लृङ् लकार चर् धातु – हेतुहेतुमद्भूत, Conditional Mood

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष
मध्यम पुरुष
उत्तम पुरुष

संस्कृत में शब्द रूप देखने के लिए Shabd Roop पर क्लिक करें और नाम धातु रूप देखने के लिए Nam Dhatu Roop पर जायें।

You may like these posts

सनन्त प्रकरण – इच्छा सूचक क्रिया एवं अनिट् प्रत्यय प्रकरण – संस्कृत

सनन्त प्रकरण (Desiderative Verbs) सनन्त प्रकरण को इच्छासूचक क्रिया के रूप में जाना जाता है। इच्छा के अर्थ में धातु के आगे ‘सन् ‘ प्रत्यय लगता है। इस प्रत्यय का अंत...Read more !

दुह् (दूहना) धातु के रूप – Duh Ke Dhatu Roop – संस्कृत

Duh Dhatu दुह् धातु (दूहना, to milk): दुह् धातु उभयपदी अदादिगणीय धातु शब्द है। अतः Duh Dhatu के Dhatu Roop की तरह दुह् जैसे सभी उभयपदी अदादिगणीय धातु के धातु...Read more !

पच् धातु के रूप – Pach Ke Dhatu Roop in Sanskrit, 5 lakar

पच् धातु (पकाना) भ्वादिगणीय धातु है। Pach Dhatu के Roop के जैसे सभी भ्वादिगणीय धातु के धातु रूप (Dhatu Roop) इसी प्रकार बनाते है। पच् धातु का गण (Conjugation) ‘भ्वादिगण...Read more !