कुर्वत् शब्द के रूप (Kurvat Ke Shabd Roop) – संस्कृत

कुर्वत् शब्द रूप (Kurvat Shabd)

कुर्वत् शब्द (करता हुआ, Doing): कुर्वत् शब्द के तकारान्त पुल्लिंग शब्द के शब्द रूप, कुर्वत् (Kurvat) शब्द के अंत में “त्” का प्रयोग हुआ इसलिए यह तकारान्त हैं। अतः Kurvat Shabd के Shabd Roop की तरह कुर्वत् जैसे सभी तकारान्त पुल्लिंग शब्दों के शब्द रूप (Shabd Roop) इसी प्रकार बनाते है।

कुर्वत् शब्द के शब्द रूप संस्कृत में सभी विभक्तियों एवं तीनों वचन में शब्द रूप (Kurvat Shabd Roop) नीचे दिये गये हैं:

कुर्वत् के शब्द रूप, पुल्लिंग

विभक्ति एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथमा कुर्वन् कुर्वन्तौ कुर्वतः
द्वितीया कुर्वन्तम् कुर्वन्तौ कुर्वतः
तृतीया कुर्वता कुर्वद्भ्याम् कुर्वद्भिः
चतुर्थी कुर्वते कुर्वद्भ्याम् कुर्वद्भ्यः
पंचमी कुर्वतः कुर्वद्भ्याम् कुर्वद्भ्यः
षष्ठी कुर्वतः कुर्वतोः कुर्वताम्
सप्तमी कुर्वति कुर्वतोः कुर्वत्सु
सम्बोधन हे कुर्वन् ! हे कुर्वन्तौ ! हे कुर्वतः !

कुर्वत् के शब्द रूप, नपुंसकलिंग

विभक्ति एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथमा कुर्वत् / कुर्वद् कुर्वती कुर्वन्ति
द्वितीया कुर्वत् / कुर्वद् कुर्वती कुर्वन्ति
तृतीया कुर्वता कुर्वद्भ्याम् कुर्वद्भिः
चतुर्थी कुर्वते कुर्वद्भ्याम् कुर्वद्भ्यः
पञ्चमी कुर्वतः कुर्वद्भ्याम् कुर्वद्भ्यः
षष्ठी कुर्वतः कुर्वतोः कुर्वताम्
सप्तमी कुर्वति कुर्वतोः कुर्वत्सु
संबोधन हे कुर्वत्/कुर्वद्! हे कुर्वती! हे कुर्वन्ति!

कुर्वती शब्द रूप, स्त्रीलिंग

विभक्ति एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथमा कुर्वती कुर्वत्यौ कुर्वत्यः
द्वितीया कुर्वतीम् कुर्वत्यौ कुर्वतीः
तृतीया कुर्वत्या कुर्वतीभ्याम् कुर्वतीभिः
चतुर्थी कुर्वत्यै कुर्वतीभ्याम् कुर्वतीभ्यः
पञ्चमी कुर्वत्याः कुर्वतीभ्याम् कुर्वतीभ्यः
षष्ठी कुर्वत्याः कुर्वत्योः कुर्वतीनाम्
सप्तमी कुर्वत्याम् कुर्वत्योः कुर्वतीषु
संबोधन हे कुर्वति! हे कुर्वत्यौ! हे कुर्वत्यः!

कुर्वत् शब्द का अर्थ/मतलब

कुर्वत् शब्द का अर्थ करता हुआ, Doing होता है। कुर्वत् शब्द तकारान्त शब्द है इसका मतलब भी ‘करता हुआ, Doing’ होता है।

संस्कृत में ददत्, धीमत्, तिष्ठत्, स्थितवत्, तावत्, कुर्वत्, जाग्रत्, दरिद्रत्, नभस्वत्, भवत्, ज्ञातवत्, शासत्, अंशुमत्, उक्तवत्, एतावत्, लज्जावत्, आयुष्मत्, बलवत्, विद्यावत्, इत्यादि तकारान्त पुंल्लिंग संज्ञा शब्द है।

कुर्वत् जैसे और महत्वपूर्ण शब्द रूप

उपर्युक्त शब्द रूप कुर्वत् शब्द के तकारान्त पुल्लिंग शब्द के शब्द रूप हैं कुर्वत् जैसे शब्द रूप (Kurvat shabd Roop) देखने के लिए Shabd Roop List पर जाएँ।

संस्कृत में अन्य महत्वपूर्ण शब्द रूप:

स्वरान्त शब्द रूप:

व्यञ्जनान्त शब्द रूप:

सर्वनाम शब्द रूप:

संख्यावाची शब्द रूप:

उम्मीद है आपको ये 'कुर्वत् शब्द रूप' समझ आ ही गए होंगे। यदि शब्द रूपों से संबंधित अन्य कोई प्रश्न या समस्या है, तो कमेन्ट बॉक्स में अवश्य बताएं। सम्पूर्ण संस्कृत व्याकरण पढ़ने के लिए संस्कृत व्याकरण पर जाएं। धन्यवाद!

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

*