तावत् शब्द रूप (Tavat Shabd)
तावत् शब्द (Instantly, उतने काल तक, तब तक, वहाँ तक): तावत् शब्द के तकारांत डवतु प्रत्ययान्त पुल्लिङ्गः शब्द के शब्द रूप, तावत् (Tavat) शब्द के अंत में “त्” का प्रयोग हुआ इसलिए यह तकारांत हैं। अतः Tavat Shabd के Shabd Roop की तरह तावत् जैसे सभी तकारांत डवतु प्रत्ययान्त पुल्लिङ्गः शब्दों के शब्द रूप (Shabd Roop) इसी प्रकार बनाते है।
तावत् शब्द के शब्द रूप संस्कृत में सभी विभक्तियों एवं तीनों वचन में शब्द रूप (Tavat Shabd Roop) नीचे दिये गये हैं:
तावत् के शब्द रूप, पुल्लिंग
विभक्ति | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथमा | तावान् | तावन्तौ | तावन्तः |
द्वितीया | तावन्तम् | तावन्तौ | तावतः |
तृतीया | तावता | तावद्भ्याम् | तावद्भिः |
चतुर्थी | तावते | तावद्भ्याम् | तावद्भ्यः |
पंचमी | तावतः | तावद्भ्याम् | तावद्भ्यः |
षष्ठी | तावतः | तावतोः | तावताम् |
सप्तमी | तावति | तावतोः | तावत्सु |
सम्बोधन | हे तावान् ! | हे तावन्तौ ! | हे तावन्तः ! |
तावत् के शब्द रूप, नपुंसकलिंग
विभक्ति | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथमा | तावत्/तावद् | तावती | तावन्ति |
द्वितीया | तावत्/तावद् | तावती | तावन्ति |
तृतीया | तावता | तावद्भ्याम् | तावद्भिः |
चतुर्थी | तावते | तावद्भ्याम् | तावद्भ्यः |
पञ्चमी | तावतः | तावद्भ्याम् | तावद्भ्यः |
षष्ठी | तावतः | तावतोः | तावताम् |
सप्तमी | तावति | तावतोः | तावत्सु |
संबोधन | हे तावत्/तावद्! | हे तावती! | हे तावन्ति! |
तावती शब्द रूप, स्त्रीलिंग
विभक्ति | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथमा | तावती | तावत्यौ | तावत्यः |
द्वितीया | तावतीम् | तावत्यौ | तावतीः |
तृतीया | तावत्या | तावतीभ्याम् | तावतीभिः |
चतुर्थी | तावत्यै | तावतीभ्याम् | तावतीभ्यः |
पञ्चमी | तावत्याः | तावतीभ्याम् | तावतीभ्यः |
षष्ठी | तावत्याः | तावत्योः | तावतीनाम् |
सप्तमी | तावत्याम् | तावत्योः | तावतीषु |
संबोधन | हे तावति! | हे तावत्यौ! | हे तावत्यः! |
तावत् शब्द का अर्थ/मतलब
तावत् शब्द का अर्थ उतने काल तक, उतनी देर तक, तब तक or उतनी दूर तक, वहाँ तक or उतने परिमाण तक, उतने तक होता है। तावत् शब्द तकारांत शब्द है इसका मतलब भी ‘Instantly, उतने काल तक, तब तक, वहाँ तक’ होता है।
तावत् जैसे और महत्वपूर्ण शब्द रूप
उपर्युक्त शब्द रूप तावत् शब्द के तकारांत डवतु प्रत्ययान्त पुल्लिङ्गः शब्द के शब्द रूप हैं तावत् जैसे शब्द रूप (Tavat shabd Roop) देखने के लिए Shabd Roop List पर जाएँ।
संस्कृत में ददत्, धीमत्, तिष्ठत्, स्थितवत्, तावत्, कुर्वत्, जाग्रत्, दरिद्रत्, नभस्वत्, भवत्, ज्ञातवत्, शासत्, अंशुमत्, उक्तवत्, एतावत्, लज्जावत्, आयुष्मत्, बलवत्, विद्यावत्, इत्यादि तकारान्त पुंल्लिंग संज्ञा शब्द है।
- महत्वपूर्ण शब्द रूपों की सूची
- Dhatu Roop in Sanskrit
- धातु रूप लिस्ट, टेबल, ट्रिक
- नाम धातु रूप – Nam Dhatu Roop
संस्कृत में अन्य महत्वपूर्ण शब्द रूप:
- बालक शब्द रूप
- मुनि शब्द रूप
- धेनु शब्द रूप
- गच्छत् शब्द रूप
- पुम् शब्द रूप
- अहन् शब्द रूप
- पयस् शब्द रूप
- इदम् शब्द रूप
- अस्मद् शब्द रूप
- त्रि शब्द रूप
- चतुर् शब्द रूप
स्वरान्त शब्द रूप:
- लता शब्द रूप
- मुनि शब्द रूप
- पति शब्द रूप
- भूपति शब्द रूप
- भानु शब्द रूप
- पितृ शब्द रूप
- मातृ शब्द रूप
- नौ शब्द रूप
- अक्षि शब्द रूप
व्यञ्जनान्त शब्द रूप:
- राजन् शब्द रूप
- विद्वस् शब्द रूप
- वाच शब्द रूप
- गच्छत् शब्द रूप
- पुम् शब्द रूप
- पथिन् शब्द रूप
- अहन् शब्द रूप
- पयस् शब्द रूप
सर्वनाम शब्द रूप:
- सर्व शब्द रूप
- तत् शब्द रूप
- एतत् शब्द रूप
- अस्मद् शब्द रूप
- युष्मद शब्द रूप
- अदस् शब्द रूप
- ईदृश शब्द रूप
- कतिपय शब्द रूप
- उभ शब्द रूप
- कीदृश शब्द रूप
संख्यावाची शब्द रूप:
आशा करता हूँ कि आपको संस्कृत के 'तावत् शब्द रूप' समझ में आए होंगे। इस पोस्ट से संबंधित अन्य कोई प्रश्न या समस्या है, तो कमेन्ट बॉक्स में अवश्य पूंछें। पूरा संस्कृत व्याकरण पढ़ने के लिए संस्कृत व्याकरण पर क्लिक करें। माई कोचिंग को चुनने के लिए आपको कोटि कोटि धन्यवाद!