कर्मन् शब्द के रूप – Karman Ke Roop, Shabd Roop – Sanskrit

कर्मन् शब्द रूप (Karman Shabd)

कर्मन् शब्द (काम, work): नकारान्त नपुंसकलिंग संज्ञा शब्द (अन् भागान्त शब्द), इस प्रकार के सभी अन् भागान्त शब्दों के शब्द रूप (Shabd Roop) इसी प्रकार बनाते है। संस्कृत में अहन्, सुपथिन्, इत्यादि नकारान्त नपुंसकलिंग संज्ञा शब्द हैं। संस्कृत व्याकरण एवं भाषा में शब्द रूप अति महत्व रखते हैं।

कर्मन् के शब्द रूप – Karman Shabd Roop

कर्म्मन् के शब्द रूप नपुंसकलिंग और पुल्लिंग एवं तीनों वचनों एकवचन, द्विवचन, बहुवचन और सभी विभक्तियों में इस प्रकार हैं-

Shabd roop of Karman, कर्मन् नपुंसकलिंग शब्द

संस्कृत में ब्रह्मन्, अंशिन्, धामन्, अर्चिन्, अर्थिन्, अश्विन्, आनन्दिन्, इष्टिन्, ईशिन्, ऊर्मिन्, एकाकिन्, करिन्, कर्मन्, क्षमिन्, क्षीरिन्, इत्यादि नकारान्त नपुंसकलिंग संज्ञा शब्द हैं।

विभक्ति एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथमा कर्म कर्मणी कर्माणि
द्वितीया कर्म कर्मणी कर्माणि
तृतीया कर्मणा कर्मभ्याम् कर्मभिः
चतुर्थी कर्मणे कर्मभ्याम् कर्मभ्यः
पञ्चमी कर्मणः कर्मभ्याम् कर्मभ्यः
षष्ठी कर्मणः कर्मणोः कर्मणाम्
सप्तमी कर्मणि कर्मणोः कर्मसु
सम्बोधन हे कर्मन्, कर्म ! हे कर्मणी ! हे कर्माणि !

Shabd roop of Karman, कर्मन् पुल्लिंग शब्द

कर्मन् पुल्लिंग शब्द रूप नपुंसकलिंग शब्द रूपों की तरह ही होते हैं, सिर्फ प्रथमा और द्वितीया विभक्ति के शब्द रूपों में अंतर होता है। संस्कृत में करिन्, गुणिन्, तपस्विन्, आत्मन्, अर्यमन्, अर्वन्, धामन्, एकाकिन्, पथिन्, दण्डिन्, धनिन्, पक्षिन्, पूषन्, बलिन्, मघवन्, यशस्विन्, वृत्रहन्, श्वन्, ज्ञानिन् मथिन्, मन्त्रिन्, युवन्, इत्यादि नकारान्त पुल्लिंग संज्ञा शब्द हैं।

विभक्ति एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथमा कर्म्म कर्म्मणी कर्म्माणि
द्वितीया कर्म्म कर्म्मणी कर्म्माणि
तृतीया कर्मणा कर्मभ्याम् कर्मभिः
चतुर्थी कर्मणे कर्मभ्याम् कर्मभ्यः
पञ्चमी कर्मणः कर्मभ्याम् कर्मभ्यः
षष्ठी कर्मणः कर्मणोः कर्मणाम्
सप्तमी कर्मणि कर्मणोः कर्मसु
सम्बोधन हे कर्म्म! हे कर्म्मणी ! हे कर्म्माणि !

अन्य महत्वपूर्ण शब्द रूप एवम् धातु रूप

महत्वपूर्ण शब्द रूप की Shabd Roop List देखें और साथ में shabd roop yad karane ki trick भी, सभी शब्द रूप संस्कृत में।

Shabd roop of Karman, Image

Karman Shabd Roop

संस्कृत में अन्य महत्वपूर्ण शब्द रूप:

स्वरान्त शब्द रूप:

व्यञ्जनान्त शब्द रूप:

सर्वनाम शब्द रूप:

संख्यावाची शब्द रूप:

उम्मीद है आपको 'कर्मन् शब्द रूप' समझ आ गए होंगे। यदि इस पोस्ट से संबंधित अन्य कोई प्रश्न या समस्या है, तो कमेन्ट बॉक्स में अवश्य सूचित करें। पूरा संस्कृत व्याकरण पढ़ने के लिए संस्कृत व्याकरण पर क्लिक करें। माई कोचिंग को चुनने के लिए आपको कोटि कोटि धन्यवाद!

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

*