धूल/रज शब्द के रूप – Dhool/Raj ke roop, Shabd Roop – Sanskrit

Dhool / Raj Shabd

रज शब्द (Dust): अकारांत नपुंसकलिंग शब्द, सभी अकारांत नपुंसकलिंग शब्दों के शब्द रूप (Shabd Roop) इसी प्रकार बनाते है। जैसे- पत्र, काल, बल, कमल, भय, कोमल, हृदय, मित्र, चित्र, जीवन, द्वार, वन, पुष्प, ज्ञान, दिन, इत्यादि अकारान्त नपुंसकलिंग संज्ञा शब्द हैं। महत्वपूर्ण शब्द रूप की Shabd Roop List देखें और साथ में shabd roop yad karane ki trick भी, सभी शब्द रूप संस्कृत में।

रज के शब्द रूप – Raj Shabd Roop

विभक्ति एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथमा रजः रजसी रजांसि
द्वितीया रजः रजसी रजांसि
तृतीया रजसा रजोभ्याम् रजोभिः
चतुर्थी रजसे रजोभ्याम् रजोभ्यः
पंचमी रजसः रजोभ्याम् रजोभ्यः
षष्ठी रजसः रजसोः रजसाम्
सप्तमी रजसि रजसोः रजस्यु/रजःसु
सम्बोधन हे रजः ! हे रजसी ! हे रजांसि !

धूलि शब्द रूप – Dhooli Shabd Roop

धूलि शब्द (धूल, गर्द, रेणु, रज): इकारांत स्त्रीलिंग शब्द, सभी इकारांत स्त्रीलिंग शब्दों के शब्द रूप (Shabd Roop) इसी प्रकार बनाते है। जैसे- नदी, मुद्रि, गौरी, लक्ष्मी, मति, सुमति, देवी, भूति, जिह्वा, गति, धृति, तन्त्री, मही, सुरभि, रोहिणी, स्तुति, शक्ति, सिद्धि, रात्रि, तन्त्री, इत्यादि इकारांत स्त्रीलिंग संज्ञा शब्द हैं।

विभक्ति एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथमा धूलिः धूली धूलयः
द्वितीया धूलिम् धूली धूलीः
तृतीया धूल्या धूलिभ्याम् धूलिभिः
चतुर्थी धूल्यै / धूलये धूलिभ्याम् धूलिभ्यः
पञ्चमी धूल्याः / धूलेः धूलिभ्याम् धूलिभ्यः
षष्ठी धूल्याः / धूलेः धूल्योः धूलीनाम्
सप्तमी धूल्याम् / धूलौ धूल्योः धूलिषु
संबोधन हे धूले! हे धूली! हे धूलयः!

अन्य महत्वपूर्ण शब्द रूप

Shabd roop of Dhool/Raj

Dhool/Raj Shabd Roop

संस्कृत में अन्य महत्वपूर्ण शब्द रूप:

स्वरान्त शब्द रूप:

व्यञ्जनान्त शब्द रूप:

सर्वनाम शब्द रूप:

संख्यावाची शब्द रूप:

उम्मीद है आपको ये 'धूल/रज शब्द रूप' समझ आ ही गए होंगे। इस पोस्ट से संबंधित अन्य कोई प्रश्न या समस्या है, तो कमेन्ट बॉक्स में अवश्य पूंछें। ऐसे ही संस्कृत व्याकरण के अन्य लेख पढ़ने के लिए माई कोचिंग पर बनें रहें। धन्यवाद!

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

*